ORMONDE RESORTS

Żeby poznać genezę nazwy Ormonde Resorts musimy cofnąć się do średniowiecznej Irlandii..

W 1066 roku William, książę Normandii, zaatakował Anglię i pokonał armię anglosaską pod Hastings. Anglia została zdobyta przez Normanów i książę William został królem Williamem I Anglii i Północnej Francji. Czasy były niebezpieczne i życie króla było zwykle krótkie. Niektórzy królowie zostali otruci, a inni polegli na polu bitwy. Jednym z najbardziej ważnych urzędów na dworze królewskim był Royal Butler, człowiek, którego obowiązkiem było próbowanie wina zanim było ono oferowane królowi, żeby ochronić go przed otruciem. Był to urząd dziedziczny, który był w tym czasie nazywany w języku francuskim Le Botiller. W czasie panowania króla Williama urząd ten należał do Williama Maleta. Jako Royal Butler towarzyszył on królowi w czasie inwazji na Anglię i będąc pół Sasem otrzymał polecenie pogrzebania króla Anglii, Harolda, po bitwie pod Hastings. Jego syn Walter de Caen wyemigrował do Anglii.

Dwóch wnuków Waltera, Hubert i Theobald, weszło do historii. Hubert był najbardziej zaufanym dworzaninem króla Ryszarda Lwie Serce i był odpowiedzialny za administrację Anglii w czasie nieobecności króla, który uczestniczył w krucjatach. Towarzyszył on Ryszardowi w czasie III krucjaty i został arcybiskupem Canterbury. Później otrzymał godność prymasa Anglii i kanclerza. Hubert jest pochowany w katedrze w Canterbury i opisany w historii jako najbardziej wybitny arcybiskup Canterbury przez następne 400 lat.

Brat Huberta, Theobald, był pierwszym członkiem rodziny, który wyemigrował do Irlandii, gdzie w 1185 roku uzyskał nominację na gubernatora Irlandii (Chief Butler of Ireland). Otrzymał wielkie posiadłości w Irlandii i nazwał miasto, które założył Ormonde. Jego językiem był francuski, a Ormonde w języku francuskim znaczy “złoty świat”. Rodzina otrzymała dziedziczny tytuł “Chief Butler of Ireland”. Siódmy “Chief Butler” James uzyskał od króla Edwarda III tytuł Hrabiego Ormondu w 1341 roku. W czasie wojny Stuletniej między Anglią a Francją rodzina przestała używać języka francuskiego i wprowadziła angielską pisownie “Ormond” przes usunięcie litery e. Od tego czasu przyjęli oni nazwisko Butler i przenieśli swoją główną rezydencję do zamku w Kilkenny.

Rodzina Butlerów z Ormond nie miała szczęścia w okresie panowania Henryka VIII. Należeli oni do jednej z dwóch najważniejszych starych normańsko-angileskich rodzin w Irlandii i posiadali wielkie majątki w Irlandii i Anglii. Po śmierci Thomasa Butlera, siodmego hrabiego Ormondu, jego anglielskie posiadłości stały się własnością córki Margaret Boleyn, której synem był Thomas Boleyn, a wnuczką Anna Boleyn, przyszła królowa Anglii. Thomas odziedziczył posiadłość od swej matki, ale nie oddziedziczył tytułu hrabiowskiego, który stał się własnością Pierce Butler, ósmego hrabiego Ormondu. Pierce miał dwóch synów Jamesa i Ryszarda. Rodzina doszła do przekonania, że najlepszym rozwiązaniem sporu rodzinnego będzie małżeństwo Jamesa Butlera z Anną Boleyn. Wtedy wielkie posiadłości pozostałyby w rękach tej samej rodziny.

Dwoje młodych ludzi, James i Anna, poznali się w 1522 roku i wszystko wskazywało na to, że wejdą w związek małżeński. Stało się jednak inaczej, gdyż Anna znalazła się w kręgu zainteresowania króla Henryka VIII. W 1533 roku Anna została królową Anglii. Niestety została stracona za wiedzą króla 19 maja 1536 roku i pozostawiła córkę, która później została królową Elżbietą I. James został otruty w Londynie 28 października 1536 roku i jego nieletni syn Thomas został wychowany jako protestant dworze królewskim. Jako dorosły mężczyzna wrócił do Irlandii i stał się dziesiątym hrabią Ormondu. Od lat dziecięcych do starości był przyjacielem królowej Elżbiety I.

Ryszard, który był bratem otrutego Jamesa, pozostał katolikiem i założył linię Mountgarret rodziny Butler. Uważa się, że jego syn John wyemigrował do Polski. Przybył on do Kurlandii, która była prowincją Polski i służył w armii króla Stefana Batorego w czasie wojny z Iwanem Groźnym. Jego syn James Butler, który podawał jako pochodzenie linię Mountgarret zasłużył się w karierze militarnej i stał się dowódcą pułku irlandzkiego w czasie wojny ze Szwecją w 1622 roku. Otrzymał on polski tytuł szlachecki co było w tym czasie największą nagrodą na jaką mógł liczyć emigrant przybyły do Polski. Stary dokument, napisany po łacinie wskazuje, że król Zygmunt III Waza nadał tytuł szlachecki Jamesowi Butlerowi, który był wymieniony jako hrabia Ormondu i Wiltonu. James Butler został pierwszym w historii angielskim emigrantem, który otrzymał polski tytuł szlachecki.

Syn Jamesa, Gotard Butler, za czasów króla Jana Kazimierza został mianowany podskarbim koronnym (minister skarbu), a później podkomorzym koronnym. Jego głównym projektem była organizacja w 1654 roku ekspedycji na karaibską wyspę Tobago i zajęcie jej jako kolonii Polski i Kurlandii. Niestety kolonia została sprzedana Anglii w 1681 roku.

Dzieci, wnuki i prawnuki Gotarda często przebywały na polskich dworach królewskich do połowy XVIII w. W tym czasie członkowie rodziny Burzyńskich zaczęli karierę na dworze króla Jana III Sobieskiego. Wydaje się, że dwoje młodych ludzi, Elżbieta Butler i Konstanty Burzyński spotkali się na dworze królewskim i zawarli małżeństwo w 1701 roku.

Udział rodziny Butler i Burzyńskich w polityce polskiej skończył się gdy Polska jako państwo przestała tymczasowo istnieć w 1795 roku. Przez ponad półtora następnego wieku członkowie rodzin brali udział w powstaniach narodowych, wojnie polsko-sowieckiej i podziemnej walce przeciw Niemcom hitlerowskim, Związkowi Radzieckiemu i komunizmowi. Ginęli oni na polach bitew, zesłani na Syberię i w więzieniach niemieckich. Majątki były konfiskowane, dokumenty historyczne spalone, lecz życie osieroconych dzieci niemal cudownie ocalało. Dramatyczne zmiany na lepsze pojawiły się po upadku komunizmu w Polsce.

w 2008 roku Stanisław i Barbara Burzyńscy zakupili zdewastowane historyczne wille Gioia i Różana. Przez ponad sto lat obie wille były centrami życia kulturalnego w Nałęczowie. Willa Różana wybudowana w 1893 roku stała się ulubionym miejscem spotkań sławnych pisarzy, aktorów i malarzy. Willa Gioia została wybudowana w 1927 roku na posesji, która przedtem należała do rodziców znanej pisarki Ewy Szelburg-Zarębiny. Urodziła się ona w skromnym domku na tym terenie, a jej ojciec kontynuował prace jako ogrodnik dla nowego właściciela Gioii ministra spraw zagranicznych Polski przed II wojną światową, Józefa Becka. Gioia stała się miejscem spotkań znanych polityków, członków rządu i śmietanki towarzyskiej. Dwie niezwykłe kobiety były odpowiedzialne za sukces willii. Walentyna Nagórska, żona Adama, która posiadała wielki talent artystyczny była główną siłą duchową w spotkaniach w Willi Różanej. Jadwiga Beck, żona Józefa, była “pierwszą damą” polskiej elity przed II wojną światową.

Właściciele mają nadzieję, że po latach upadku i dewastacji nowa era szczęścia i dostatku zawita do Nałęczowa. Symbolem tego jest nazwa Ormonde – Złoty Świat.